Đã gọi là kiểu lựa chọn thì không có sự bắt buộc dứt khoát phải
thế này hay thế khác. Ăn là một nhu cầu chung của con người. Nhưng kiểu lựa
chọn xuất hiện ngay trong cách ăn: ta có cách ăn bốc, ăn đũa, ăn thìa, ăn dao
nĩa. Không bàn đến chuyện cách ăn nào là hay hơn, chỉ biết mỗi tộc người cho
cách ăn của mình là ngon miệng hơn.
Đối xử như thế nào với một người chết? Có những cách lựa chọn khác nhau:
địa táng (chôn dưới đất), thủy táng (thả xuống nước), hỏa táng (đốt thành tro),
điểu táng (để xác cho chim ăn thịt), ướp xác, tượng táng (biến xác chết thành
bức tượng quét sơn lên để giữ). Chôn một lần, chôn hai lần. Chôn trong nghĩa
địa riêng của gia đình hay chôn chung không phân biệt. Mỗi cách lựa chọn như
vậy đều có một lý thuyết riêng bênh vực cho nó và có những nghi lễ riêng khẳng
định tính ưu việt của nó.
Không có văn hóa tự túc, văn hóa nào cũng cần đến sự giao tiếp để phát
triển. Nhưng giao tiếp văn hóa trước hết là bắt gặp những kiểu lựa chọn khác
mình và thế nào cũng có sự pha trộn về kiểu lựa chọn. Có khi kiểu lựa chọn mới
thắng kiểu lựa chọn có sẵn. Trên người tôi, từ đầu tóc, quần áo, cho đến giày
dép đều bắt nguồn từ phương Tây. Mặc dầu thế, những thay đổi này không mảy may
ảnh hưởng đến yêu cầu của tâm thức tôi là đất nước độc lập, gia đình hòa thuận,
thân phận đảm bảo và diện mạo được tôn trọng và để đạt được những mục đích này
tôi phải chọn một kiểu sống khác lối sống chạy theo tiền tài, quyền lực. Tôi
phải biết làm chủ những ham muốn của mình.
Vậy tôi có thể đưa ra định nghĩa sau đây:
Văn hóa là mối quan hệ giữa thế giới biểu tượng trong óc một cá nhân hay
một tộc người với cái thế giới thực tại ít nhiều đã bị cá nhân này hay tộc
ngiử’/ị này mỏ hình hóa theo cái mỏ hình tồn tại trong biểu tượng. Diều biểu
hiện rõ nhất chứng tỏ mối quan hệ này, đó là văn hóa dưới hình thức dễ thấy
nhất biểu hiện thành một kiểu lựa chọn riêng của cá nhân hay tộc người, khác
các kiểu lựa chọn của các cá nhân hay các tộc người khác.
Trong định nghĩa này, không nói đến lịch sử, mà chỉ xét mặt bên ngoài
của cái hiện tượng độc đáo mang tên văn hóa mà thôi. Chỉ cần nhìn ta cũng thấy
các cá nhân cũng như các tộc người có vô số kiểu lựa chọn khác nhau trong ăn
mặc, nhà ở, gia đình, lối sống, tổ chức xã hội, khoa học kĩ thuật. Và người ta
dễ dàng chuyển từ cách lựa chọn này sang cách lựa chọn khác, đồng thời không có
một cá nhân nào, một tộc người nào hiện nay chỉ theo một cách lựa chọn duy
nhất.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: các truyền thống tốt đẹp của dân tộc
việt nam
