Cho nên vào đầu thế kỉ thứ II, Luy Lâu ở Việt Nam đã là trung tâm Phật
giáo trước cả Trung Quốc (5). Đàm Thiên vào thế kỷ thứ VII đã nói với vua Tùy:
ở Luy Lâu có 20 bảo tháp, hơn 500 vị tăng. Năm 1031 vua Lý sai xây 150 ngôi
chùa trong nước (con số của “Đại Việt sử kí toàn thư” bản Chính Hòa năm 1697).
Xây 150 chùa trong một đời vua ngắn ngủi đó là hình ảnh văn hóa ĐNA
trong đó mỗi làng có một ngôi chùa và chùa là trung tâm văn hóa – địa phương.
Nếu như Lê Văn Hưu, sử gia đời Trần nhận thấy đa số thanh niên vào chùa tu một thời
gian và các nhà sư nhan nhản khắp nước thì chẳng qua chỉ là khẳng định một hiện
tượng hiện nay còn phổ biến khắp ĐNA mà thôi.
Sau đó, các nhà trí thức phải xây dựng một huyền thoại chứng minh sự
thống nhất về nguồn gốc “cha Rồng mẹ Tiên” cho cả dân tộc với câu chuyện bọc
trứng Âu Cơ trong đó đồng bào Miền Núi và Miền Xuôi đểu cùng một mẹ. Những điều
này là rất cần để tạo nên sự thống nhất về ý thức hệ. Với huyền thoại này và
cách tổ chức chính quyền kiếu mới, dần dần Nho giáo lấn át Phật giáo, nhất là
từ thế kỉ XV.
Nhưng hệ tư tưởng dù sâu sắc đến đâu cũng không tạo nên được một ý thức
thường trực lo bảo vệ tổ quốc như tổ quốc luận của Việt Nam được. Nét khác biệt
của tâm thức này là xuất phát chính tử bản thân cuộc sống.
Từ xa xưa, do sự bùng nổ dân số, người Việt phải tạo nên đồng bằng bằng
mồ hôi nước mắt của mình để tiến hành nông nghiệp lúa nước. Họ phải đào sông
dẫn nước, đắp đê phòng úng, phòng lụt, lúc đầu cho những vùng đất hẹp rồi sau
cho cả đồng bằng. Kiến trúc lớn nhất, phi thường nhất phản ảnh tâm thức Việt
Nam là hệ thống để điều kênh lạch. Chính mối quan tâm thường trực suốt mấy ngàn
năm cho đến hôm nay để bảo vệ đồng bằng chống lũ lụt và chống hạn hán đã tạo
nên tinh thần yêu nước đặc biệt của dân tộc, không phân biệt giai cấp, tầng
lớp.
Một nước phải có một hệ thống chính quyền tiêu biểu cho chế độ cai
trị của mình. Muốn thế, phải đập tan chế độ phía tạo cát cứ ở đồng bằng, thống
nhất đồng bào vào một chính quyền thống nhất và duy nhất. Việc Đinh Bộ Lĩnh dẹp
loạn sứ quân theo tôi hiểu, chính là công việc này.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: những truyền thống tốt đẹp của dân
tộc việt nam
