Không phải chỉ có Việt Nam là không bị Trung Quốc đồng hóa. Cách làm của
Triều Tiên cũng không khác và kết quả Triều Tiên cũng duy trì được độc lập,
không bị đồng hóa. Cho nên để hiểu cái hay của cách tiếp cận, một cái nhìn dù
sơ lược về cách tiếp thu văn hóa Hán của Triều Tiên sẽ giúp chúng ta hiểu cái
minh triết của cha ông hơn những bàn luận dông dài lâu nay nhưng vẫn chưa kết
thúc.
Không những thế, ta còn nắm được một số thao tác cần thiết trong cuộc
tiếp xúc mói cũng để bảo vệ bản sắc dân tộc.Năm 108 trước công nguyên (tức là
ba năm sau khi quân , độc lập: tiếp thu văn hóa Hán để chống lại Hán hóa. Cũng
tiếp thu Tống nho, cũng chế độ thi cử bằng chữ Hán, cũng một chính trị kiểu
Trung Hoa như Việt Nam. Sau 40 năm chiến đấu ngoan cường, Koryo bị người Mông
cổ chiếm và được giải phóng vào năm 1350 bởi triều đại Choson, triều đại trị vì
cho đến năm 1910 khi Nhật chiếm Triều Tiên.
Trong cuộc tiếp thu văn hóa Trung Quốc, cả hai nước đều làm như nhau.
Tiếp thu chủ động, chấp nhận địa vị chư hầu, chỉ chống lại các cuộc xâm lăng mà
không xâm chiếm, làm nhục Trung Quốc. Cho nên cả hai đều giữ được bản sắc văn
hóa của mình. Trong cuộc tiếp xúc này, Triều Tiên tiếp thu sâu hơn, sớm hơn,
đặc biệt trực tiếp: vô số học giả Triều Tiên sang Trung Quốc học, giao thiệp
bằng chính ngôn ngữ Trung Quốc chứ không phải chỉ bút đàm như trí thức Việt
Nam. Triều Tiên tiếp thu cả Đường Nho từ trước thế kỉ thứ X chứ không phải chỉ
tiếp thu Tống Nho như Việt Nam. Chế độ quân chủ kiểu Trung Quốc và chế độ thi cử
để đào tạo quan lại đã hình thành xong xuôi vào năm 958. Chính Triều Tiên là
người thầy chuyển văn hóa Trung Quốc sang Nhật Bản và trong một thời gian dài,
Triều Tiên là ông thầy văn hóa của Nhật Bản. Do đó, có nhiều triết gia, ‘học
giả nổi tiếng, sáng tạo ra chữ viết riêng vào năm 1443, cách in sách bằng chữ
rời năm 1234; có đồ gốm màu celadon Koryo chiếm bá chủ trên thị trường thế
giới; có ngoại thương mạnh mẽ với Trung Quốc, Nhật Bản. Vào thế kỉ thứ X, Chang
Pogo là người giàu có nhất Sơn Đông, Trung Quốc, thống trị thương nghiệp vùng
Hoàng Hải Trung Quốc.
Sự so sánh này cho thấy để duy trì bản sắc văn hóa, trong tiếp xúc văn
hóa có những biện pháp là:
-
Một, chủ động tiếp thu, ngay từ trong tiếp thu có điểm nào đó còn máy móc.
-
Hai, tự kiềm chế; tránh tham vọng xâm lăng, trả thù phả “cúi xuống để
chiến thắng”.
-
Ba, không ngừng đổi mới văn hóa mình, không chủ quan, tự mãn, và biết tận
dụng ngoại thương làm đòn bẩy cho Văn hóa.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: phong tuc tap quan viet nam